Wprowadzenie do Deklaracji przedstawione przez Pawła Broszkowskiego, przedstawiciela Zarządu KIK podczas Walnego Zebrania 24 kwietnia 2016 r.
„Szanowni Państwo!
W imieniu Zarządu chcemy przedstawić Wam dokument, który nosi tytuł „Deklaracja Klubu Inteligencji Katolickiej ”. Praca nad Deklaracją trwała długo – z przerwami przez parę lat – i jest ona owocem wnikliwego zbiorowego namysłu Zarządu. Ostatni rok naszej kadencji, związany z początkiem obchodów 60-lecia Klubu, przyniósł pozytywne zakończenie tej pracy.
Uznaliśmy, że w jubileuszowym roku 60-lecia istnienia i działania Klubu warto, aby naszą tożsamość zwerbalizować i przedstawić w jednym krótkim dokumencie.
Starsze pokolenie klubowe odchodzi i pragnieniem nas, którzy mieli zaszczyt i szczęście pracować jeszcze z osobami, będącymi filarami klubowej tożsamości – takimi, jak Tadeusz Mazowiecki, Stanisław Stomma, Stanisława Grabska czy Andrzej Święcicki jest przypomnienie tego, czym Klub jest, jakim wartościom starał się być wierny i co z tego wynika dla nas dzisiaj i w przyszłości. Pragnę w tym miejscu wspomnieć także żyjących członków założycieli Klubu: Zygmunta Skórzyńskiego i Stefana Wilkanowicza, którzy ze względu na stan zdrowia nie mogą uczestniczyć w naszym spotkaniu. Klub jest swojego rodzaju „dziełem zbiorowym” i dlatego nie sposób jest wymienić wszystkie osoby, które w okresie mijających 60 lat służyły Klubowi swoimi talentami, wiedzą i czasem. Pragnę z tego miejsca pokłonić się obecnemu na sali Andrzejowi Wielowieyskiemu, który podczas długich lat służenia naszej społeczności, ogromnie wiele wniósł do tożsamości klubowej.
Dodatkowym motywem opracowania Deklaracji są trwające od kilku lat spotkania Prezydium Zarządu z osobami, które chcą przystąpić do Klubu. Są to bardzo interesujące rozmowy, podczas których Prezydium poznaje nowych członków, a nowi członkowie lepiej poznają Klub. Dopiero po takim spotkaniu zainteresowani podejmują decyzję o swoim przystąpieniu do Klubu.
Deklaracja stanowi przypomnienie naszych korzeni. Opowiada o etosie i duchowości Klubu w całym okresie jego 60- letniej historii. Zamierzamy organizować spotkania dyskusyjne, aby młodszym członkom Klubu przybliżać to, czym Klub żył przez lata minione i zastanawiać się, jakie są dlań wyzwania w czasach obecnych.
Deklaracja została przyjęta przez Zarząd Klubu w drodze jednomyślnie podjętej uchwały. Teraz chcemy przedstawić ją Walnemu Zebraniu, prosząc o jej poparcie.
Paweł Broszkowski”
Deklaracja Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie
przyjęta uchwałą Walnego Zebrania KIK
24 kwietnia 2016 r.
I
Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie jest stowarzyszeniem chrześcijan, w większości katolików świeckich, którzy pragną budować solidarność dla dobra wspólnego. Pojęcie inteligencji rozumiemy jako kategorię etyczną. W określeniu tym dostrzegamy wyzwanie, aby otrzymane talenty rozwijać, posiadane umiejętności doskonalić, zdobywaną wiedzę poszerzać, a wszystkim dzielić się z innymi, służąc w ten sposób dobru wspólnemu. Jako inteligencja katolicka staramy się tworzyć środowisko ożywione duchem wspólnoty i klimatem dialogu; dążymy do pogłębiania wiary, uczymy się odpowiedzialności za Kościół i za kształt chrześcijaństwa w duchu II Soboru Watykańskiego.
Naszym dążeniem jest taka przemiana otaczającego świata, aby stawał się bliższy Jezusowi Chrystusowi i jego Ewangelii. W wielu obszarach życia religijnego i społecznego współpracujemy z naszym Metropolitą i innymi biskupami. Nie jesteśmy organizacją kościelną i mimo jedności z hierarchią jesteśmy od niej niezależni. Jako organizacja pozarządowa jesteśmy również niezależni od władzy państwowej i samorządowej.
II
Do działania inspiruje nas spuścizna pozostawiona przez naszych założycieli – m.in. Jerzego Zawieyskiego, Tadeusza Mazowieckiego, Stanisława Stommę, Jerzego Turowicza, ks. Jana Zieję. Czerpali oni z duchowości Lasek, tworzonej przez Matkę Elżbietę Różę Czacką i ks. Władysława Korniłowicza oraz kontynuowanej przez długoletniego ojca duchowego Lasek i przyjaciela KIK-u ks. Tadeusza Fedorowicza. Inspiracją dla twórców KIK była też tradycja myślenia o wartościach, Kościele i państwie przedwojennych i późniejszych ruchów katolickich: Odrodzenie, Juventus Christiana i Sodalicja Mariańska.
Od 1956 roku współtworzyliśmy tzw. ruch Znak obejmujący pięć KIK-ów: warszawski, krakowski, wrocławski, toruński i poznański, „Tygodnik Powszechny”, miesięczniki „Znak” i „Więź” oraz do 1976 r. – koło poselskie Znak. Nasze środowiska przez dziesięciolecia dążyły do formowania katolików świadomych konsekwencji swojej wiary, zaangażowanych w życiu społecznym, wspierających ideał demokratycznej Polski oraz budowanie pojednania między narodami. Z tego zaangażowania wynikał udział wielu z nas w opozycji demokratycznej, „Solidarności” i tworzeniu od roku 1989 wolnej i demokratycznej Polski.
III
Świadomi znaczenia i roli chrześcijaństwa w historii naszego narodu uznajemy autorytet Magisterium Kościoła, a podmiotowość świeckich traktujemy jako prawo i obowiązek wyrażania swojego zdania w sprawach, które dotyczą dobra Kościoła. Staramy się zrozumieć nauczanie Kościoła i czujemy się odpowiedzialni za jego oddziaływanie na społeczeństwo. Nie zgadzamy się jednak na utożsamianie Kościoła i narodu wyrażające się w stereotypie Polaka-katolika. Zgodnie z nauką Kościoła oraz przekonaniem naszych założycieli uważamy, że nacjonalizmu nie da się pogodzić z chrześcijaństwem. Pragniemy, aby Kościół, wierny swej misji, formował sumienia wiernych poprzez pogłębianie moralnej świadomości i uczenie życia w społeczeństwie pluralistycznym, w którym część obywateli nie utożsamia się z wszystkimi ideałami chrześcijańskimi. Ze zrozumieniem i nadzieją włączamy się w nową ewangelizację w oparciu o wizję otwartego i miłosiernego Kościoła ukazywaną przez papieża Franciszka. Jesteśmy przekonani, że wiara głęboko przemyślana i świadomie przyjęta jest odporna na zagrożenia zglobalizowanego świata.
Wierni tradycji wolnościowej i patriotycznej chcemy służyć Polsce, społeczeństwu, rodzinie, nie obawiając się, że czasem trzeba iść pod prąd. Ważnym zadaniem są dla nas działania promujące głęboki patriotyzm zakorzeniony w znajomości historii i kultury Polski. Ten patriotyzm jest zarówno odpowiedzialnością za błędy jak i dumą z osiągnięć. Uważamy, że dzięki otwartemu spojrzeniu na błędy można ich uniknąć w przyszłości, a znajomość i duma z osiągnięć Polaków buduje tożsamość i chroni przed kompleksem niższości. Biorąc udział w życiu publicznym staramy się, niezależnie od sympatii politycznych, budować kulturę społeczną opartą na Dekalogu i ośmiu Błogosławieństwach.
Pragniemy realizować chrześcijański ideał Prawdy: mamy świadomość, że chrześcijaństwo jest drogą do niej. Szukanie jej i zadawanie pytań jest cechą człowieka myślącego; charakteryzuje nas otwarty stosunek do ludzi poszukujących prawdy; staramy się szanować cudze poglądy.
Sobór Watykański II uznał zasadę „autonomii wspólnoty politycznej i religijnej” za najwłaściwszy model funkcjonowania Kościoła w warunkach demokratycznego państwa. Jest to również zgodne z zapisami Konstytucji RP oraz Konkordatem zawartym między Stolicą Apostolską i rządem RP. Dlatego uważamy, że Kościół i państwo są niezależne i autonomiczne oraz są zobowiązane do pełnego poszanowania tej zasady we wzajemnych stosunkach. Tę autonomię traktujemy jako wzajemną niezależność i współdziałanie dla dobra wspólnego.
Uznając dobro wspólne, współpracę i zdolność osiągania kompromisu za istotne wartości życia publicznego, włączamy się w budowanie w Polsce, Europie i na świecie demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego. Staramy się współtworzyć ład społeczny umożliwiający rozwój duchowy i materialny każdego człowieka. Troszczymy się o rozwój takiej kultury religijnej, która otwiera się na poglądy innych, na współpracę ekumeniczną z innymi wyznaniami chrześcijańskimi i dialog z innymi religiami. Uważamy, iż patriotyzm buduje się dziś także na przyjaznych relacjach i porozumieniu z innymi narodami, a w szczególności z najbliższymi sąsiadami, z którymi tak mocno związała nas historia.
Nasze ideały realizujemy poprzez formację wszystkich generacji naszej wspólnoty Klubowej tak, abyśmy stawali się coraz lepszymi chrześcijanami i świadomymi członkami społeczeństwa obywatelskiego. Jako ludzie wierzący wiemy bowiem, że wszyscy jesteśmy dziećmi jednego Boga i zawsze powinniśmy się kierować zasadą czynienia pokoju między ludźmi i narodami.
Warszawa, 19 kwietnia 2016 r.
« Wszystkie aktualności