Sąd przyznał zadośćuczynienia za niesłuszne zatrzymania aktywistom oraz osobom dokumentującym kryzys humanitarny na pograniczu polsko-białoruskim!
6 czerwca 2023 roku Sąd Okręgowy w Warszawie zasądził zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne zatrzymania aktywistów, dziennikarki i dziennikarza związanych Punktem Interwencji Kryzysowej (PIK) Klubu Inteligencji Katolickiej (KIK).
Sprawa dotyczyła zatrzymań z grudnia 2021 roku, których konsekwencją był nalot policyjny na bazę KIK-u. Wówczas wkroczyło do niej kilkudziesięciu funkcjonariuszy, którzy do godziny 6 rano dokonywali przeszukania, przesłuchiwali zatrzymane osoby. Zarekwirowali też m.in. urządzenia przenośne służące do komunikacji, w tym telefony i komputery – zarówno prywatne, jak i te służące do codziennej pracy punktu. Podstawą działań Policji było bezpodstawne podejrzenie, że PIK jest bazą przemytniczą. Osoby były zatrzymane przez ok. 14 godzin.
Prokuratura w czerwcu 2022 roku umorzyła postępowanie w sprawie, wskazując na brak danych uzasadniających możliwość popełnienia przestępstwa z art. 264 § 3 Kodeksu karnego (tj. organizowania nielegalnego przekraczania granicy). Natomiast Sąd Rejonowy w Białymstoku 17 lutego 2023 roku orzekł, że zatrzymania czterech osób były nielegalne, niezasadne i nieprawidłowe.
W ustnym uzasadnieniu wyroku z 6 czerwca 2023 roku Sąd Okręgowy w Warszawie podkreślił, że nie ulega wątpliwości, że w grudniu 2021 roku doszło do zatrzymań osób, nawet jeśli funkcjonariusze nie sporządzili dokumentacji czy protokołów z tych czynności. Za kuriozalne uznano stanowisko pełnomocnika Komendanta Miejskiego Policji w Białymstoku, który argumentował, że nie doszło do zatrzymania, ponieważ osoby mogły udawać się do toalety. Sąd stwierdził, że stanowisko zajmowane przez Policję nie jest zgodne z normami, które powinny charakteryzować praworządne państwo. Gdy funkcjonariusze zatrzymywali osoby związane z PIK-iem, nie zaistniało żadne uzasadnienie podejrzenia popełnienia przestępstwa. Orzeczenie nie jest prawomocne.
Osoby zatrzymane reprezentują adw. Anna Mazurczak oraz apl. adw. Artur Kula z Kancelarii Knut Mazurczak Adwokaci. Bardzo dziękujemy za wsparcie aktywistek i aktywistów w walce o realizację swoich praw i udowadnianie, że udzielanie pomocy humanitarnej jest legalne.
Mecenas Artur Kula uznał, że zdarzenia z grudnia 2021 roku to kolejny przykład represyjnych działań służb wobec osób niosących pomoc ofiarom kryzysu humanitarnego na pograniczu polsko-białoruskim, a także tych dokumentujących tę sytuację.
Adwokatka Anna Mazurczak stwierdziła po orzeczeniu sądu: “Najbardziej satysfakcjonuje mnie to, że Sąd w całości podzielił negatywną ocenę zachowania Policjantów. Wszystkie podejmowane przez nich czynności tej nocy wobec zatrzymanych były zupełnie nieuzasadnione i bezprawne. Sąd był bezwzględny wobec nadużyć, których dopuściła się Policja i które próbowała nieudolnie legitymizować”.
To kolejne orzeczenie sądu, które pokazuje bezprawny sposób działania służb na pograniczu polsko-białoruskim, a także skalę kryminalizacji udzielania pomocy humanitarnej. Postanowienie wpisuje się w linię orzeczniczą, potwierdzającą, że nie ma żadnych podstaw do zatrzymywania osób niosących pomoc migrantom i migrantkom przekraczającym polsko-białoruską granicę.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka razem z Kolektywem Szpila zapewnia pomoc prawną dla aktywistów i aktywistek oraz mieszkańców i mieszkanek Podlasia narażonych na represje w związku z udzielaniem pomocy humanitarnej na pograniczu polsko-białoruskim.
Punkt Interwencji Kryzysowej Klubu Inteligencji Katolickiej przy granicy polsko-białoruskiej i nasze długofalowe działania pomocowe dla uchodźców i migrantów można wesprzeć poprzez wpłaty na konto:
31 1140 2062 0000 4445 3900 1010,
tytułem „darowizna na cele statutowe – granica”
fot. Marcin Terlik/Onet.pl