Czas skończyć z pushbackami – natychmiast!
Skierowaliśmy w tej sprawie petycję do premiera Donalda Tuska i jego rządu. Dziś rano Jakub Kiersnowski, prezes KIK-u, razem z przedstawicielami Grupy Granica i Fundacji Ocalenie, złożyli apel w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Dokument podpisało 101 organizacji i 550 osób.
W lasach na polsko-białoruskiej granicy nieustannie cierpią ludzie. Cierpią głód, chłód – tak dotkliwy w ostatnich dniach, doświadczają przemocy i są niemal pozbawieni szans, by zmienić swoje tragiczne położenie.
Pushbacki polegają na zatrzymywaniu osób, które przekroczyły granicę w sposób nieuregulowany, a następnie siłowym wyrzucaniu ich na drugą stronę granicy niezależnie od wieku, stanu zdrowia, czy wyrażonej woli ubiegania się o ochronę międzynarodową.
Kara, na którą Polska skazuje osoby migrujące za nieuregulowane przekroczenie granicy, zawracając je przymusowo do Białorusi, jest wyjątkowo okrutna. Po białoruskiej stronie czekają na nie tortury, przemoc, nieludzkie traktowanie i bezprawne uwięzienie
w sistiemie. I nie ma dla nich ucieczki. Próby wycofania się do Mińska są karane –
najczęściej brutalną przemocą. – czytamy w liście.
Szanowny Panie Premierze,
w imieniu podpisanych poniżej organizacji społecznych oraz osób działających
na rzecz cudzoziemek i cudzoziemców w Polsce pragniemy zwrócić Pana uwagę na rażące
naruszenia praw człowieka, które obserwujemy od początku kryzysu humanitarnego
na polsko-białoruskim pograniczu. Osoby przekraczające w sposób nieuregulowany polską
granicę są pozbawiane możliwości ubiegania się o ochronę międzynarodową, a polskie
służby stosują wobec nich tzw. pushbacki (wywózki), tzn. zmuszają je do powrotu na stronę
białoruską. W wielu przypadkach temu procederowi towarzyszy przemoc i agresja.Kara, na którą Polska skazuje osoby migrujące za nieuregulowane przekroczenie
granicy, zawracając je przymusowo do Białorusi, jest wyjątkowo okrutna. Po białoruskiej
stronie czekają na nie tortury, przemoc, nieludzkie traktowanie i bezprawne uwięzienie
w sistiemie. I nie ma dla nich ucieczki. Próby wycofania się do Mińska są karane –
najczęściej brutalną przemocą.Europejczycy wiedzą, do czego prowadzi przyzwolenie na odarcie człowieka
z przyrodzonej mu godności i pozbawienie go podstawowych praw ze względu na jego
przynależność do grupy narodowej, etnicznej czy religijnej. Nie wolno żadnego człowieka
traktować jak “pocisku”. Gdy przestajemy widzieć ludzi, a dostrzegamy jedynie zagrożenie,
rodzi się przyzwolenie na łamanie praw człowieka. Pushbacki muszą zakończyć się
natychmiast. Odkładając w czasie ich wstrzymanie, polskie władze przystają
na łamanie praw człowieka. Nie tak wyobrażamy sobie obiecaną nam praworządność.W wyniku polityki pushbacków, od początku kryzysu na granicy Polski
z Białorusią, po obu jej stronach, życie straciło co najmniej 55 osób.Wobec antyuchodźczego i niehumanitarnego nastawienia poprzedniego rządu do tej
pory pozostawała nam tylko możliwość prowadzenia na pograniczu działań pomocowych,
czyli dostarczanie osobom w drodze wody, posiłku, ciepłych ubrań, udzielanie pomocy
medycznej i prawnej, niejednokrotnie będących działaniami ratującymi ludzkie życie. Wraz
z objęciem przez Pana urzędu Premiera, widzimy szansę na podjęcie pilnych działań
zmierzających do natychmiastowego zaprzestania wywózek na granicy polsko-białoruskiej.Krajowe i międzynarodowe instytucje odpowiedzialne za monitoring naruszeń praw
człowieka, a także organizacje społeczne świadczące pomoc prawną i humanitarną
na pograniczu polsko-białoruskim od 2021 roku podnoszą konieczność wyeliminowania
z polskiego porządku prawnego przepisów naruszających zasadę non-refoulement wobec
osób przekraczających granicę Polski. Pushbacki, stosowane wobec osób przekraczających
granicę polsko-białoruską, funkcjonują w polskim systemie prawa poprzez władcze
ukształtowanie treści stosunku służbowego (w formie rozkazów i poleceń służbowych),
stosowanie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 marca
2020 roku w sprawie czasowego zawieszenia lub ograniczenia ruchu granicznego
na określonych przejściach granicznych oraz znowelizowane w 2021 r. przepisy Ustawy
o cudzoziemcach.Orzecznictwo sądów krajowych, rekomendacje Komisarz Praw Człowieka Rady
Europy, Dunji Mijatović, oraz specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka, Felipe
Gonzáleza Moralesa, a także wielokrotne wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich
wskazują na sprzeczność powyższych regulacji z prawem krajowym, unijnym
oraz międzynarodowym. Wzywają oni Polskę do zrewidowania prawa i zakończenia
stosowania pushbacków.Wywózki łamią zawarty w prawie międzynarodowym zakaz wydalania
cudzoziemców do państwa, w którym ich życiu lub zdrowiu groziłoby niebezpieczeństwo
(zasada non-refoulement), a tym samym zakaz tortur i nieludzkiego lub poniżającego
traktowania oraz zakaz zbiorowych wydaleń osób cudzoziemskich. Naruszają również
konstytucyjną gwarancję dostępu do procedury ubiegania się o ochronę międzynarodową
w Polsce oraz gwarancje proceduralne dotyczące postępowań administracyjnych.Pushbacki nie mają uzasadnienia humanitarnego, moralnego ani prawnego. Skuteczne
i trwałe wyeliminowanie ich z polskiego porządku prawnego oraz z praktyki służb
mundurowych jest proste. Konieczne są trzy działania:– zmiana praktyki służbowej funkcjonariuszy Straży Granicznej poprzez wydanie
pisemnych instrukcji Komendantowi Głównemu Straży Granicznej przez Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz monitorowanie ich wdrożenia przez
podległych mu Komendantów Oddziałów Straży Granicznej i Komendantów
Placówek Straży Granicznej;
– uchylenie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
13 marca 2020 roku w sprawie czasowego zawieszenia lub ograniczenia ruchu
granicznego na określonych przejściach granicznych (wraz z nowelizacją
z 20 sierpnia 2021 roku);
– nowelizacja Ustawy o cudzoziemcach poprzez uchylenie art. 303 ust. 1 pkt 9a
i art. 303b Ustawy.Pozostajemy do Pana pełnej dyspozycji i liczymy na dialog i współpracę
w poszukiwaniu najlepszych rozwiązań trudnych kwestii migracji i uchodźstwa.
Dokument z pełną listą podpisów: Apel do Premiera – 9 stycznia 2024
« Wszystkie aktualności